تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ
1403-09-13 1403-09-13 1:02تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ
تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ یکی از مهم ترین ابزارهای یک پمپ صنعتی است. برخی از تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ که اهمیت زیادی دارند که در ادامه مورد بررسی قرار گرفته اند.
آشنایی با تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ
دوزینگ پمپ یا پمپ تزریق انواعی از پمپهای صنعتی بوده که برای تزریق مواد سیال به داخل مخازن مختلف، استخرهای صنعتی و یا لولههای تحتفشار مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از این قطعات عبارتند از:
- لولههای پلی اتیلن:
لوله ها به منظور انتقال دقیق و دائمی مایعات به دستگاه دوزینگ، مورد استفاده قرار می گیرد و از جنس پلی اتیلن است. توجه داشته باشید این لوله ها در طول و قطرهای متنوعی در بازار موجود است.
- شیرهای کنترلی:
شیرهای کنترلی برای کنترل جریان مایعات به وسیله دوزینگ پمپ استفاده میشوند. این مدل شیرها در دو نوع دستی یا الکترونیکی هستند.
- منابع تغذیه:
همانطور که می دانید منابع تغذیه برای ارائه برق مورد نیاز برای دوزینگ پمپ به کار میروند. این قطعه میتواند با ورودی برق AC یا DC باشد.
- سیستمهای کنترل و مانیتورینگ:
سیستمهای کنترل و مانیتورینگ برای کنترل دقیق جریان و دبی مایعات به وسیله دوزینگ پمپ استفاده میشوند. این سیستمها شامل سنسورها، صفحه نمایش، کنترلرها و سیستمهای خروجی هستند.
- تجهیزات ایمنی:
تجهیزات ایمنی شامل دریچههای فشار قوی، سوئیچهای آتشنشانی و ترموستاتها برای ایمنی و پیشگیری از حوادث ناگوار در پمپ های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربرد تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ در صنعت
از پمپهای تزریق در صنایع گوناگونی چون صنایع غذایی، آب و فاضلاب، صنعت نفت و گاز، تولید کاغذ، نیشکر و … استفاده میشود. در هرکدام از صنایع ذکر شده پمپهای تزریق با تزریق مواد سیال گوناگونی بهپیش روی مراحل گوناگون کار کمک میکنند. برای مثال در صنعت نفت و گاز با تزریق آنتی فوم مانع تشکیل میشوند و یا با استفاده از مواد خاصی به نام بودار کننده و تزریق آنها باعث میشوند تا از احتمال خطر گازگرفتگی در این صنعت کاسته شود.
همچنین میتوانند با پمپاژ مواد نمک زدا نمکهای موجود در ترکیبات نفت را جدا سازند. با بهره گرفتن از پمپهای تزریق در آب و فاضلاب میتوان مانع از تشکیل رسوبات در لولهها شد و بهعلاوه با تزریق مواد ضدخوردگی از خورده شدن لولهها نیز جلوگیری میشود.
مواد دیگری هستند که برای تصفیه آب و پاکسازی آن لازم است به مقادیر مشخصی به آبهای موجود اضافه شوند. این کار با استفاده از دوزینگ پمپ بهسادگی امکانپذیر خواهد بود. در صنعت غذایی نیز با تزریق مواد اولیه و یا نگهدارنده گوناگون در روند تولید مواد خوراکی نقش دارند.
انواع پمپ ها در صنایع
پمپ تزریق یا همان پمپ اندازهگیر، از نظر جنس، کاربرد و ساختار میتواند انواع مختلفی داشته باشد. دوزینگ پمپ سولنوئیدی، موتوری، دو کله و سه کله برخی از پرکاربردترین انواع پمپهای تزریق هستند که بهاختصار با هر یک از آنها آشنا خواهیم شد. دوزینگ پمپ دو کله برای تزریق و ترکیب همزمان دو ماده سیال مورد استفاده قرار میگیرد و در صورت خرابی ممکن است تعمیر و یا جایگزینی آنها بهسادگی انجامپذیر نباشد. انواع سه کله دوزینگ پمپ بیشتر برای پمپاژ در شرایط و فرایندهای خیلی حساس مورد استفاده قرار میگیرند.
از پمپهای موتوری تزریق تقریباً میتوان در تمامی شرایط مختلف جوی، فشاری و یا مادهای استفاده کرد. این پمپها بیشترین میزان مصرف را در بین انواع دیگر به خود اختصاص دادهاند و علت آن هم کارایی بالای آنها در شرایط مختلف برای تزریق و پمپاژ مواد گوناگون است. همچنین این پمپها عملیات پمپاژ را بهصورت یکنواختتری انجام میدهند و سروصدای کمتری نیز دارند. پمپهای سولنوئیدی نسبتاً مقرونبهصرفه هستند و بر مبنای تولید میدان مغناطیسی کار میکنند.
جنس تجهیزات جانبی دوزینگ پمپ
پمپهای تزریق از مواد مختلفی ساخته میشود که هرکدام مزایا و معایب خودشان را دارند. پلیپروپیلن یکی از موادی است که در تهیه لوازم جانبی دوزینگ پمپ به کار میرود و بسیار مقرونبهصرفه و اقتصادی میباشد. ماده مشابه دیگری به پلیپروپیلن به نام پیویسی PVC وجود دارد که در برخورد با کلر سازگارتر است و برای سیالهای با میزان کلر بالا مورد استفاده قرار میگیرد. از استنلساستیل یا فولاد ضدزنگ Stainless Steal برای کاهش تأثیرات منفی خطاهای انسانی که روی پمپ اتفاق میافتد استفاده میشود و در برابر ضربه بسیار مقاوم میباشد.
انواع لوازم و تجهیزات جانبی پمپ تزریق
پمپهای تزریق با توجه بهنوعی که دارند ممکن است از ساختارهای متفاوتی برخوردار باشند اما بهصورت کلی، لوازم جانبی دوزینگ پمپ در انواع مختلف آن تا حد زیادی مشترک است. جنس مواد بهکاررفته در ترکیب مواد اولیه قطعات متفاوت است و میتواند بر کارایی پمپ مؤثر باشد. توضیحات هر یک از این لوازم و قطعات به طور کامل در ادامه آورده شده است.
شیر پس فشار – Back Pressure Valve (BPV)
شیرهای پس فشار یا فشارشکن، شیرآلاتی هستند که برای تثبیت فشار در هنگام پمپاژ مواد سیال شیمیایی به کار میروند. استفاده از این شیرها باعث میشود پالسیشن دمپر عملکرد بهتری داشته باشد و همچنین از خرابشدن دوزینگ پمپ پیشگیری میکنند. عدم استفاده از شیر پس فشار ممکن است باعث ایجاد جریان سیفونی در محفظه و یا خط لوله شود. همچنین نبود آن در سازه اصلی پمپ میتواند منجر به عدم کنترل در میزان پمپاژ ماده سیال شده و در نهایت، ماده شیمیایی بیش از حد لازم وارد محفظه اصلی شود.
شیر اطمینان – PSV
از دیگر لوازم جانبی دوزینگ پمپ میتوان به شیرهای اطمینان اشاره کرد. وظیفه اصلی این شیرها حفظ ایمنی پمپ تزریق است. شیر اطمینان یا همان شیر اورفلو از افزایش ناگهانی و بیرویه فشار جلوگیری میکند و به این وسیله باعث میشود که پایپینگ و دوزینگ پمپ در برابر خطرات ناشی از افزایش فشار محافظت شوند. این شیر همچنین به نام شیر فشار امن Pressure Safety Valve PSV ، Pressure relief Valve نیز شناخته میشود.
شیر مکش – Foot Valve
از این شیر معمولاً در صنعت نفت و گاز و برای پیشگیری از بازگشت مایع شیمیایی به داخل محفظه اصلی استفاده میشود. شیر مکش یا شیر مخزن باعث میشود که جریان حرکت سیال یکطرفه شود و ذرات درشت گردوغبار وارد خط مکش نشود. همچنین اگر پمپ خاموش بود اجازه نمیدهد که مواد شیمیایی پمپاژ شده توسط آن به حرکت خود ادامه دهند. فوت ولو نیز در دسته لوازم جانبی دوزینگ پمپ قرار دارد و نقش کلیدیای در کارایی این پمپها ایفا میکند.
شیر نقطه تزریق – Injection Valve
استفاده از این شیرها در پمپهای دوزینگ سولنوئیدی برای افزایش دقت آنها ضروری است. کار شیر نقطه تزریق به شیرهای مخزن شباهت زیادی دارد. با استفاده از این شیر فشار لازم در پمپ ایجاد شده و از اتفاق افتادن هرگونه جریان معکوس جلوگیری میشود. شیرهای تزریق از ایجاد جریان سیفونی به علت نصب نادرست و اشتباه دوزینگ پمپ پیشگیری میکنند و منجر به حفظ ایمنی دستگاه میشوند.
آکومولاتور – Accumulator
آکومولاتورها یکی دیگر از لوازم جانبی دوزینگ پمپ میباشند که بهعنوان یکنواخت کننده جریان در پمپهای تزریق تعبیه شدهاند و به نام پالسیشن دمپنر – Pulsation Dampener نیز شناخته میشوند. کاربرد این قطعه همان طور که از نامش پیداست یکنواختسازی جریان سیال و از بین بردن نوسانات احتمالی در خط تزریق میباشد.
نحوه عملکرد آکومولاتور به این صورت است که در زمان افت ناگهانی فشار در خط لوله، مایع سیال موجود در آن بهواسطه حرکات پیدرپی دیافراگم در فاصله بین دو نقطه رفتوبرگشت جابهجا میشود و به این صورت فشار اضافی موردنیاز تهیه و تولید میشود. این قطعه در دو نوع کلی دیافراگمی و Bladder تولید و به بازار عرضه میشود.
سطح سنج دوزینگ پمپ
اندازهگیری سطح مواد موجود در محفظه کار بسیار مهمی است که توسط برخی لوازم جانبی دوزینگ پمپ مانند سطح سنچ مخزنی انجام میگیرد. این کار به دو روش کلی مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود که قطعات پمپ تزریق در نوع اول آن، یعنی بررسی سطح به روش مستقیم کاربرد دارد. سطح سنجهای پمپ دوزینگ میتوانند مقدار سطح مایع موجود در خطوط لوله، محفظهها و مخازن گوناگون را بررسی کرده و بدین ترتیب در افزایش کارایی و عملکرد بهتر پمپ تأثیرگذار باشند.
سنسور پارامترهای آب
سنسور پارامترهای آب از دیگر لوازم جانبی دوزینگ پمپ است که انواع مختلفی از جمله پتانسیومتری، هدایت سنجی و آمپرومتری دارد. سنسورهای پتانسیومتری معمولاً از الکترودهای شیشهای ساخته میشوند و خروجی آنها از نوع mV میباشد و با کمکگرفتن از کابلهای شیاردار میتوان این سنسورها را در فواصل ده متری نیز مورد استفاده قرار داد.
نوع بعد این قطعات سنسورهای آمپرومتری هستند که همان طور که از نامشان پیداست خروجی آنها برحسب میلیآمپر نشان داده میشود و دارای مقادیری از محلول الکترولیت هستند. این سنسورها در فاصلههای خیلی زیاد در حدود ۱۰۰ متر نیز به کار میآیند. سنسورهای ازن، اکسیژن متر و کلر سنج از انواع پرکاربرد سنسورهای آمپرومتری میباشند. از مدل Inductive سنسورهای هدایت سنج میتوان در هدایت مقادیر بالای الکتریسیته و همچنین محاسبه میزان هدایت الکتریکی لجن فعال استفاده کرد.
سنسور پارگی دیافراگم
این سنسورها در ساختار پمپ تزریق برای تشخیص وضعیت دیافراگم و اعلام آن مورد استفاده قرار میگیرند. دیافراگم قطعهای است که با ماده سیال در ارتباط مستقیم قرار دارد و پاره شدن آن میتواند عملکرد سیال را نیز مختل کند. این قطعه که درصورتیکه در خط لوله با بحران افت فشار مواجه شویم میتواند با حرکتهای منظمی فشار موردنیاز را به چرخه پمپاژ برگرداند.
محفظه کالیبراسیون
این محفظهّها ظرفهای اندازهگیری مدرجی هستند که وجود آنها دقت مناسبی به فرایند تزریق میبخشد. گاهی بهجای محفظههای کالیبراسیون از ظرفهای مدرجی استفاده میشود که بر روی قسمت مکش دوزینگ پمپ متصل میشوند و میتوانند به محاسبه عملکرد پمپ بپردازند.
وجود کالیبریشن پات منجر به تخلیه آسان خط تزریق شده و از وقفه افتادن در فرایند دوزینگ مواد سیال به درون محفظههای اصلی جلوگیری میکند. این قطعه که گاهی میتواند نقش آکومولاتور را در خط مکش ایفا کند به نامهای ظرف مدرج و پات اندازهگیری نیز شناخته میشود.
تابلو برق
تابلو برق پمپهای تزریق قسمت مهمی از ساختار آن هستند. بر روی این تابلو قطعات منتقلکننده انرژی و ولتاژ نصب میشوند و در واقع برای کنترل میزان ولتاژ واردی در پمپ به کار میروند. این کار توسط کلیدهایی انجام میشود که بر روی آن تعبیه شدهاند.
اینورتر – Inverter
وظیفه این قطعه کنترل سرعت چرخش موتور بهصورت اتوماتیک است. همان طور که میدانید توان مصرفی پمپهای تزریق با مکعب سرعت چرخش موتور نسبت مستقیم دارد و بنابراین اینورتر میتواند در زمانی که دستگاه متوقف است با کاهش سرعت خود منجر به کاهش مصرف برق بهصورت چشمگیری شود.
بال ولو – Ball Valve
شیرهای توپی یا بال ولوها از جمله دیگر لوازم جانبی دوزینگ پمپ میباشد که انواع گوناگونی دارد و از آنها در بخشهای مختلف صنایع استفادههای فراوانی میشود. این شیرها را میتوان از نظر جنس، طراحی و ساختار بدنه به دستههای مختلفی طبقهبندی کرد. مثلاً از نظر ساختار بدنه به سه نوع یکتکه، دوتکه و سهتکه تقسیمبندی میشوند.
از شیرهای یکتکه برای مصارف کم دردسر استفاده میشود و نمیتوان برای انجام تعمیرات آنها را باز کرد. این شیرها ارزانترین مدلهای شیر توپی در بازار هستند. شیرهای دوتکه امکان باز شدن برای تعمیر را دارند اما نکته مهم در مورد این شیرها آن است که باید حتماً از خط لوله کاملاً جدا شوند. شیرهای توپی سهتکه نسبت به دو نوع دیگر از قیمت بالاتری برخوردار است اما مزیت آن در مقایسه با شیر توپی دوتکه و یکتکه این است که برای سرویس شدن احتیاجی نیست که تمامی قسمتهای آن به طور کامل از خط لوله خارج شود.
از نظر طراحی شیرهای توپی دارای انواع شیر انسداد و تخلیه، شناور، دابل بلاک اند بلید و ترونیون میباشند. شیرهای فلوتینگ یا شناور ساختاری شناور دارند به این معنا که قابلیت جابهجایی دارند و کامل فیکس و ثابت نشدهاند. قیمت شیرهای توپی ترونیون نسبتاً بالاست اما کیفیت و کارایی بالایی نیز دارد. این شیرها به نیروی گشتاور کمی احتیاج دارند و دارای قطر زیاد و فشار بالا هستند.