پمپ شناور
1402-06-18 1402-06-18 13:56پمپ شناور
پمپ شناور چیست ؟
با توجه به کاربرد روز افزون پمپ در صنایع کشاورزی آب و فاضلاب ساختمان سازی و غیره بر آن شدیم تا در این مقاله به معرفی این پمپ ، انواع، اجزا، کاربردهای متفاوت، مزایا و معایب پمپ شناور، پمپ لوله چاهی و پمپ شناور چاهی بپردازیم. چنانچه شما نیز به دنبال خرید پمپ می‌باشید تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا شما را با کاربردهای متفاوت این پمپ‌ها و حتی نحوه نصب و نکات مهم آن در جهت خرید بهتر آشنا نماییم.
پمپ‌های شناور نوعی پمپ آب می‌باشد که در صنایع مختلف و به طور کلی هرکجا که نیاز به استخراج آب می‌باشد استفاده قرار میگیرد. این پمپ که با عناوین مختلفی چون پمپ شناور چاهی عمیق یا پمپ آبیاری نیز شناخته می‌شود، برای استفاده در زیر سطح زمین طراحی و تعبیه شده است. پمپ‌های شناور در انواع مختلفی مانند پمپ لوله چاهی عمیق پمپ‌های شناور فاضلاب و تخلیه و پمپ‌های شناور تخلیه در دو نوع پمپ شناور تک فاز و پمپ شناور سه فاز برای مصارف خانگی و صنعتی تولید می‌شوند. پمپ آب شناور در گروه پمپ‌های برق در آب قرار دارد. به این معنی که این پمپ‌ها می‌بایست حتماً کاملاً در آب قرار بگیرند تا بتوانند کار کنند.
پمپ‌های شناور به دلیل صرفه‌جویی در انرژی و پایین بودن هزینه امروزه بسیار مورد کاربرد قرار می‌گیرند. با ما همراه باشید تا در ادامه شما را با همه چیز درباره پمپ شناور آشنا کنیم.
کاربرد پمپ شناور
به منظور تامین آب در سطح خانگی و صنعتی و مواردی مانند سیستم‌های تحت فشار مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنها می‌توان در زمین‌های زراعی و کشاورزی نیز بهره برد. اما توجه داشته باشید که کاربرد این پمپ تنها به مواردی که گفته شد ختم نمی‌شود. پمپ‌های شناور کاربردهای متفاوتی را دارا می‌باشند. به طور دقیق‌تر اگر بخواهیم تمام کاربردهای پمپ را به صورت خلاصه در اختیار شما قرار دهیم می‌توان به استفاده از پمپ‌های شناور در:
- مزارع و باغ‌ها
- شست‌وشو صنعتی
- آب‌نما
- نیروگاه‌ها
- تامین آب منازل مسکونی
- اطفاء حریق و آتش‌نشانی
- سیستم‌های آبیاری بارانی
- تامین آب اضطراری
- تصفیه‌خانه‌های آب
- معادن
- حوضچه‌های پرورش ماهی
- ایستگاه‌های زهکشی
- کنترل سیل
مزایا و معایب پمپ شناور
این پمپ به نسبت پمپ شناور زیر زمینی مزایای بیشتر و معایب کمتری دارد. البته همواره باید دقت داشته باشید که پمپ مصرفی را در کاربرد مناسب آن استفاده کنید. به طور متوسط طول عمر پمپ‌های شناور چیزی حدود ۲۵ سال می‌باشد. همچنین این پمپ مشکلات مربوط به کاویتاسیون را ندارد، به این علت که این نوع پمپ‌ها در سطح عمیقی از آب قرار می‌گیرند. پمپ شناور نیز آب را از چاه به منزل مسکونی یا انتقال می‌دهد. به طور کلی این پمپ دستگاهی مفید و کارآمد برای تامین آب می‌باشد.
لازم به ذکر است که پمپ شناور زیرزمینی که وظیفه کشیدن آب از چاه را دارد مشکلات فنی بیشتری به نسبت این پمپ دارد. کاویتاسیون نیز یکی از مشکلات رایج در میان انواع پمپ‌های شناور زیر زمینی است. در ادامه معایب و مزیت‌های پمپ آب شناور را لیست وار خدمت شما گرد آوردیم. پس با ما همراه باشید.
مزیت‌های پمپ آب شناور
- پمپ‌های آب شناور به علت ضد آب بودن خطر نشت و تماس الکتریکی را کاملاً از بین می‌برند
- در پمپ آب شناور برخلاف سایر پمپ‌های دیگر قبل از عملیات پمپاژ منبع آب پر نمی‌شود. به این ترتیب موجب صرفه‌جویی بیشتر در انرژی و کاهش خطرات می‌شود.
- پمپ‌های شناور کاملاً در آب قرار می‌گیرند. به این ترتیب انرژی اضافی برای پمپاژ آب مصرف نمی‌کنند.
- نصب آسان پمپ آب شناور به دلیل سبک بودن
- پمپ آب شناور قادر است در ارتفاع‌های بالاتر از ۱۴۰ متر نیز به کار انتقال آب از داخل چاه ادامه دهد
معایب پمپ آب شناور
بزرگ‌ترین عیب پمپ آب شناور سخت بودن عیب‌یابی در این پمپ‌ها می‌باشد. برای مثال اگر پمپ آب شناور نشتی بدهد تمام اجزای آن بدون بروز هیچ نشانه‌ای صدمه می‌بینند. لازم به ذکر است که این موارد به صورت نادر اتفاق می‌افتد ولی در صورت وقوع آن، عیب یابی دستگاه بسیار مشکل می‌باشد. هزینه بالای این پمپ‌ها نیز از دیگر معایب آن به شمار می‌آید. در این پمپ‌ها پروانه‌ها بسته‌اند به همین دلیل نیز پمپ‌های شناور ذرات معلق کمتری را به نسبت پمپ‌های کف کش انتقال می‌دهند.
انواع پمپ شناور
پمپ‌های شناور در انواع و اندازه‌های متفاوتی برای استفاده‌های متفاوت در سیستم آب و فاضلاب طراحی شده‌اند. برای مثال برخی از این پمپ‌ها به منظور افزایش فشار آب و برخی دیگر به عنوان خروجی آب در نظر گرفته شده‌اند. پمپ شناور در سایزهای مختلفی تولید می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که این پمپ دو نوع اصلی دارد که برای انتقال آب و بهره‌برداری از آب‌های کم‌عمق استفاده می‌شود.
این پمپ زیرزمینی یک سیلندر ۲ تا ۴ سانتی‌متری دارد و قطر آن ۳ تا ۵ اینچ می‌باشد. سیلندر یک موتور مهروموم شده دارد که نزدیک به پمپ قرار گرفته. وظیفه موتور این است که از ورود آب به داخل سیلندر جلوگیری کند و از این طریق باعث به وجود آمدن یک جریان کوچک شود. سپس موتور پروانه را به حرکت در می‌آورد و زمانی که کلید فشار روشن شود، پروانه آب را به داخل پمپ هدایت می‌کند. پس از آن آب از بدنه پمپ با فشار بالا خارج شده و به سطح زمین می‌رسد.
پمپ‌های شناور را در انواع مختلف و برحسب کاربردهای آن می‌توان خریداری و استفاده کرد. سازندگان این پمپ‌ها با ایجاد تنوع در طراحی و کاربرد این پمپ‌ها طیف انتخاب بزرگ‌تری را برای مشتریان به ارمغان آورده‌اند. همچنین اگر شما قصد خرید این نوع از پمپ‌ها را دارید توصیه می‌کنیم که با دریافت کاتالوگ و مشخصات چندین مدل پمپ از فروشنده، مناسب‌ترین پمپ را برای مصرف خود انتخاب نمایید.
پمپ شناور از لحاظ نوع طراحی و ساختار داخلی به چند دسته شناور توربینی، الکتروپمپ شناور، پمپ‌های شناور جریان محوری و پمپ‌های شناور شفت غلافی تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه به توضیحات مختصری از هرکدام از این نوع پمپ‌ها می‌پردازیم.
پمپ شناور چاهی عمیق : پمپ‌های شناور عمیق ساختاری دو لایه دارد و با نام پمپ‌های شناور نیز شناخته می‌شود.
شناور فاضلاب و تخلیه : این نوع پمپ‌ها نیز همان‌طور که از نام آنها بر می‌آید وظیفه تخلیه فاضلاب را برعهده دارند. این پمپ‌ها به نام پمپ لجن کش نیز شناخته می‌شوند.
پمپ های شناور تخلیه : به این پمپ‌ها پمپ کف کش هم گفته می‌شود.
شناور یکپارچه : این پمپ یک دستگاه شامل ۲ عدد پمپ و الکتروموتور می‌باشد که در یک پوست قرار می‌گیرند و به شکل یک دستگاه واحد به بازار عرضه می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که این پمپ یکپارچه محدودیت ظرفیت دارد و تا قدرت موتور ۴ کیلووات در بازار موجود می‌باشد.
شناور دو تکه : این پمپ که الکتروموتور آن و پمپ آن به صورت جداگانه ساخته می‌شوند و در محل پروژه روی هم سوار می‌شوند، پمپ دو تکه نام دارد. این محصول الکتروموتور و پمپ، جداگانه و طبق نوع مصرف مشتری انتخاب و بر روی هم سوار می‌شوند. در پمپ های دو تکه با وجود یک کوپلینگ ساده امکان انتقال نیروی الکتروموتور به پمپ فراهم می‌شود.
الکتروپمپ شناور چاهی
الکتروپمپ شناور چاهی برای استخراج آب از چاه و افزایش فشار آب برای مصارف زراعی و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. می‌توان گفت به پمپی که با یک الکتروموتور شناور کوپل شود، الکتروپمپ شناور چاهی گفته می‌شود. الکتروپمپ چاهی دستگاهی است که از دو قسمت تشکیل می‌شود که قسمت اول الکتروموتور شناور و قسمت دوم آن پمپ یا توربین است. این نوع الکتروپمپ‌ها در دو نوع پمپ شناور تک فاز و پمپ شناور سه فاز تولید و استفاده می‌شوند.
جنس پروانه در الکتروپمپ چاهی از متریال متفاوتی مانند استیل، پلاستیک فشرده، برنز یا برنج می‌باشد. در این میان الکتروپمپ‌های شناور چاهی با بدنه و پروانه برنزی جهت جابه‌جایی آب شور مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع الکتروپمپ شناور چاهی
پمپ شناور توربینی: در پمپ‌های شناور توربینی مسیر مایعات به موازات محور قرار میگیرد و به شکل زاویه‌دار از پمپ خارج می‌شود. در این نوع پمپ‌ها از پروانه جریان مختلط استفاده می‌شود.
الکتروپمپ شناور: در این نوع پمپ‌ها همان‌طور که از نام آن بر می‌آید یک الکتروموتور و یک پمپ وجود دارد. این نوع پمپ‌ها در چاه‌های عمیق به کار می‌رود و آبی که وارد الکتروموتور می‌شود باعث خنک شدن پمپ و روان کاری یاتاقان‌ها می‌شود.
پمپ شناور جریان محوری: پمپ‌های شناور جریان محوری با نام پمپ ملخی نیز شناخته می‌شوند. ساختار این پمپ‌ها مشابه با پمپ توربینی می‌باشد اما تفاوت این نوع پمپ‌ها با پمپ‌های شناور توربینی این است که در پمپ‌های جریان محوری، سیال به شکل موازی با شفت از پروانه خارج خواهد شد. کارکرد این پمپ‌ها به این صورت است که از طریق نیروی پروانه به مایعات فشار وارد می‌شود و از این طریق مایع را انتقال می‌دهد.
پمپ شناور شفت غلافی: در این نوع پمپ‌ها سیال با کمک پروانه به سمت خروجی که به شکل یک لوله می‌باشد فرستاده می‌شود و از این طریق آب را انتقال می‌دهد.
پمپ‌های شناور همچنین از لحاظ جنس بدنه نیز به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. پمپ‌های شناور را از لحاظ جنس و ساختار بدنه به دو دسته عمده یعنی پمپ‌های چدن و پمپ‌های استیل تقسیم‌بندی می‌کنند. از لحاظ کیفیت و کاربرد برد با یکدیگر تفاوت‌های عمده‌ای دارند. پمپ‌های چدنی از اولین و قدیمی‌ترین انواع پمپ به حساب می‌آیند.
این پمپ‌ها به علت داشتن وزن زیاد، تخریب پذیری بالا در برابر آب‌های شور، مصرف بالای انرژی، راندمان کم و هزینه‌های بالای تعمیر و نگهداری امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. پمپ شناور استیل در واقع جایگزین پمپ‌های شناور چدنی می‌باشند.
کاربرد موتور پمپ شناور
موتور پمپ نیز نوعی دیگر از پمپ‌های شناور است که در واقع با کاربردهایش تعریف می‌شود. پس در این بخش بدون هیچ گونه مقدمه چینی به تعریف کاربردهای موتور پمپ‌های شناور می‌پردازیم:
- کنترل آتش‌سوزی
- تاسیسات مربوط به تصفیه‌خانه‌های آب
- استخراج آب از چاه‌های عمیق و نیمه عمیق
- تامین آب اضطراری مصرفی برای ساختمان‌های مسکونی و کارخانه‌ها
- آبرسانی صنعتی مانند معادن و کارخانه‌ها
- سیستم‌های اسمز معکوس
- سیستم‌های آبیاری بارانی
- آب‌شیرین‌کن‌های صنعتی و نیمه صنعتی
- آب‌نماها
- شست‌وشو صنعتی
- افزایش فشار آب برای مصارف کشاورزی و سیستم‌های آبیاری
- آبیاری گلخانه
- آبیاری قطره‌ای و آبیاری تحت فشار
- زهکشی آب
نحوه انتخاب پمپ شناور
پمپ شناور نیز مانند هر محصول دیگری چنانچه گفته شد باید با در نظر گرفتن کاربرد مصرفی آن خریداری و استفاده شود. می‌توان گفت که برای انتخاب پمپ‌های شناور مناسب ابتدا باید ارتفاع پمپاژ آب را محاسبه کرد. در این قسمت به عوامل دخیل در محاسبه ارتفاع پمپاژ آب می‌پردازیم و تمام فاکتورها را به صورت لیست خدمت شما ارائه می‌دهیم. دقت داشته باشید که جهت انتخاب مناسب این پمپ باید تمام عوامل زیر را در نظر بگیرید:
- عمق چاه
- سطح ایستایی آب داخل چاه
- طول مسیر پمپاژ
- اختلاف سطح از دهانه ۴ تا محل تخلیه
- جنس و سایز لوله
- تعداد اتصالات به کار رفته، اتصالات زانویی و غیره
- مساحت زمین
- نوع محصول کشاورزی
- حجم مخزن ذخیره یا استخر
- میزان آب مصرفی مورد نیاز
نحوه نصب و نگهداری پمپ شناور
این پمپ هم مانند هر محصول دیگری برای کارکرد بهتر و حفظ طول عمر به رعایت نکاتی برای نگهداری نیاز دارد. برای افزایش طول عمر پمپ مصرفی رعایت این نکات ضروری می‌باشد:
- به طور منظم در یک بازه زمانی مثلاً هر یک سال یا دو سال یکبار از پمپ لوله‌ها اتصالات و مخزن بازدید نمایید تا در صورت وجود اختلال در سیستم مشکل را رفع نمایید.
- تمیز کردن پمپ هم در مواردی تاثیر بهتری در عملکرد آن می‌گذارد. برای مثال اگر پمپ به اندازه مورد نیاز آبرسانی نمی‌کند احتمالاً موادی در آن رسوب کرده و شما باید اقدام به تمیز کردن پمپ کنید.
- تمیز کردن پروانه‌ها و اطراف شفت در بازه زمانی منظم.
- در هنگام نصب این پمپ‌ها به صورت عمودی دقت بفرمایید که موتور پمپ در پایین چاه یا مخزن مورد نظر قرار نگیرد.
- در نصب پمپ‌ها به صورت افقی دقت داشته باشید که موتور پمپ در انتهای مخزن قرار نگیرد.
- برای جلوگیری از برگشت آب به داخل پمپ، باید در قسمت خروجی پمپ یک شیر یک طرفه نصب شود.
- اگر دستگاه مورد نظر شما پمپ با پروانه شعاعی می‌باشد به این نکته دقت داشته باشید که این پمپ‌ها برای استخراج آب از چاه‌های ماسه‌ای مناسب نیستند و برای استخراج آب از چاه‌های ماسه‌ای باید از پمپ‌های شناور کوزه‌ای استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که سطح موتور در معرض رسوبات آهکی و قلیایی قرار نگیرد. رسوبات آهکی و قلیایی موجب خنک نشدن موتور توسط آب می‌شود و به این ترتیب موجب خرابی موتور خواهد شد.
- دقت داشته باشید که پمپ‌های مصرفی به هیچ عنوان نباید بدون آب فعالیت کنند زیرا پمپ مصرفی توسط آب خنک شده و پروانه خنک کننده ندارد.
- برای استفاده از پمپ در انتقال مایعات اشتعال زا مانند نفت و سایر مشتقات باید الکتروموتور پمپ مورد نظر از نوع ضد جرقه باشد. در غیر این صورت ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که میزان دمای مایع اطراف شناور باید حداکثر ۴۰ درجه سانتی‌گراد باشد.
نکات مهم در اجرا و نگهداری پمپ شناور
- در صورتی که الکتروپمپ را به صورت افقی انبار کنید باید هر ماه آن را ۹۰ درجه بچرخانید. پس جهت سهولت کار الکتروپمپ را به صورت عمودی انبار کنید.
- اگر الکتروپمپ مدت‌ها قبل انبار شده قبل از نصب، محور آن را بچرخانید تا مطمئن شوید محور به جایی گیر نکرده و به راحتی حرکت می‌کند.
- هنگام آماده سازی پمپ ۲ درپوش مخصوص پر کردن آب و تخلیه هوا باز شود.
- بعد از این که مخزن را با آب پر کردید حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید تا حباب‌ها خارج شوند. سپس کمی آب اضافه کرده تا الکتروموتور از آب لبریز شود و بعد از آن درپوش‌ها را ببندید.
- از جابه‌جایی الکتروموتور توسط کابل برق خودداری نمایید.
- چک کردن مقاومت عایقی به صورت فاز به فاز و فاز به بدنه.
- از جرثقیل مناسبی جهت جابه‌جایی الکتروپمپ استفاده نمایید.
- در ابتدای چاه فشارسنج نصب شود تا بتوان کارکرد الکتروپمپ را بررسی نمود.
- پمپ به هیچ عنوان نباید بدون آب و به صورت خشک کار کند.
- از یک لوله به اندازه قطر الکتروپمپ جهت اطمینان از مناسب بودن قطر چاه استفاده کنید. قطر خارجی الکتروپمپ باید حتماً از دهانه چاه کوچک‌تر باشد.
- جهت ته نشین شدن ماسه و گل‌ولای بعد از حفر چاه و نصب لوله‌ها به مدت دو روز پمپ را روشن نکنید.
- دقت داشته باشید که الکتروموتور و پمپ حداقل ۵۰ سانتیمتر بالاتر از کف چاه نصب شود.
- حداکثر ۴ بار در ساعت می‌توانید این پمپ‌ها را روشن کنید.
- توجه داشته باشید که اگر در خروجی این پمپ، فیلتر شنی یا سخت‌گیر رزینی نصب شده حتماً افت آنها را در محاسبات لحاظ نمایید.
- دقت نمایید که کابل الکتروپمپ را در فاصله‌های معین و توسط بست کمربندی پلاستیکی به لوله‌ها متصل کنید.
- ابتدا موتور را در حالت شیر بسته روشن کنید. حداکثر زمان در حالت شیر بسته بودن ۵ دقیقه می‌باشد.
- در چاه‌های عمیق‌تر در هر ۶۰ متر یک شیر یک طرفه نصب شود.
- انتهای کابل درون آب قرار نگیرد زیرا با ورود آب به داخل کابل، آب بندی الکتروموتور از بین خواهد رفت.
- دقت کنید که سوپاپ بالای پمپ درست کار کند.
- استفاده از لوله با قطر کم می‌تواند موجب آسیب رساندن به دینام پمپ شود.
- جهت جلوگیری از رسوب یاتاقان‌ها هر هفته یکبار و به مدت ۵ دقیقه الکتروموتور را روشن نمایید.
- شش ماه یکبار تابلو برق را بررسی کنید.
- وجود خازن در پمپ‌های شناور ظرفیت پایین و پمپ شناور تک فاز الزامی است و باید بیرون از چاه در تابلو برق قرار گیرند.
