پمپ کفکش
1400-02-18 1402-03-10 5:19پمپ کفکش
پمپ‌ها وسایلی هستند که به طور کلی و عامیانه برای انتقال مایعات به سطحی بالاتر از سطحی که قرار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسته به توانی که دارند این ارتفاع می‌تواند چند سانتی‌متر تا چندین متر باشد. حال با توجه به توان مصرفی و خروجی و همچنین نوع پمپ می‌تواند در صنایع و زمینه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. دسته‌بندی پمپ‌ها از چند لحاظ صورت میگیرد و هر دسته‌بندی بر اساس یکی از عوامل مؤثر در طراحی و کاربرد پمپ صورت میگیرد.
پمپهای کفکش از پرکاربردترین پمپپ‌های تولید شده است که در صنایع و زمینه های مختلفی کاربرد داشته و مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه قصد داریم به معرفی این مدل بپردازیم و نکاتی در رابطه با آن بیان کنیم که دانستن آنها خالی از لطف نخواهد بود.
پمپ کفکش چیست؟
پمپ کفکش از نوع پمپهای عمودی سانتریفیوژی است که همانند سایر پمپ‌ها انرژی را از طرق پروانه‌ها به سیال منتقل می‌کند. این نوع پمپ همان‌طور که از نامش می‌توان حدس زد به طور کامل در سیال قرار گرفته و سیال را از کف مخزن یا محیط کاری (کف چاه، کف استخر، کف مخازن آب و…) به سطح یا مکان موردنظر ما منتقل می‌کند.
این نوع پمپ از لحاظ ساختاری همچون پمپ توربین عمودی است و توسط یک موتور الکتریکی پمپ به حرکت درآمده و باعث افزایش انرژی جنبشی سیال می‌شود. همچنین کفکش‌ها شامل یک پمپ گریزازمرکز هستند که در کنار شافت عمودی عملکرد پمپ را تشکیل می‌دهند. فشار سیال در خروجی پمپ به تعداد دور پروانه‌ها در زمان بستگی دارد. آب‌بندی در این نوع پمپ‌ها به‌منظور جلوگیری از نفوذ سیال به درون موتور از نوع مکانیکی است.
پمپ کفکش چندمرحله‌ای
پمپ کفکش چندمرحله‌ای نوعی از این پمپ است که بیشتر از یک پروانه دارد که گاهاً روی یک شافت سوار هستند و یا می‌توانند به‌صورت مجزا در کنار هم قرار گیرند. از نکات فنی که در مورد این پمپ‌ها حائز اهمیت است و در واقع از مشخصه‌های پمپ می‌باشد می‌توان به جنس بدنه و پروانه آن، قدرت موتور، بازدهی آن و قطر دهانه ورودی و خروجی اشاره کرد.
جنس پمپ کفکش
جنس بدنه پمپ‌ها می‌تواند چدن، آلومینیوم، مواد پلیمری یا استنلس استیل باشد و این مورد بسیار حائز اهمیت است . زیرا پمپ همواره در معرض رطوبت بوده و جنس بدنه اگر نامطلوب باشد پوسیدگی و خوردگی بدنه منجر به نفوذ سیال به موتور شده و می‌سوزد. جنس پروانه‌ها نیز می‌تواند نوریل (پلاستیک فشرده)، چدن، تکنو پلیمر، برنج یا استیل باشد. قدرت موتور تأثیر مستقیم بر هد پمپ دارد.
هد پمپ کفکش
هد به میزان ارتفاعی گفته می‌شود که پمپ قادر است سیال را تا آن ارتفاع (از سطحی که قرار دارد) پمپاژ کند. لازم به ذکر است که موتور پمپ‌ها در دو نوع تک‌فاز و سه‌فاز دسته‌بندی می‌شوند. دسته تک‌فاز بیشتر برای مصارف خانگی و دسته سه‌فاز برای مصارف صنعتی تولید می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. محدوده توانی پمپ کفکش بسته به مشخصات فنی آن بین 1 تا 15 اسب بخار است. برخی از پمپ‌ها نیز در صورت نبود برق قابلیت اتصال به باتری را دارند.
بازدهی پمپ نیز به توان مصرفی و هد پمپ بستگی دارد طبیعتاً پمپ با بازدهی بالاتر، مطلوب تر و حتماً گران‌تر خواهد بود. البته کاربرد و هدف ما از استفاده از پمپ نیز تعیین‌کننده می‌باشد. قطر دهانه ورودی و خروجی نیز با توجه به اتصالات و استفاده ما تعیین می‌شود.
کاربردهای پمپ کفکش
پمپ کفکش با توجه به مشخصات فنی خود می‌تواند در صنایع و زمینه‌های متعددی مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه به برخی کاربردهای این نوع پمپ‌ها اشاره می‌کنیم:
- پمپاژ کردن آب صاف
- پمپ آب خانگی
- تخلیه تانکرها، مخازن و استخرها
- تخلیه مکان‌های آب‌گرفته و چاه‌ها
- جمع‌آوری پسا‌بها (با غلظت کم) و آب باران
- سیستم‌های آب‌نما و فواره‌ها
- پمپ کردن آب آلوده بدون مواد ساینده
- آبیاری زمین‌های کشاورزی و تأمین آب دامپروری‌ها
- انتقال سیالات مختلف در صنایع دارویی و غذایی
انواع پمپ کفکش
پمپ هاب کفکش را می‌توان از جنبه‌های متفاوتی مورد بررسی و دسته‌بندی قرار داد. با توجه به اهمیت مورد فنی مورد نظر و یا کارایی مورد انتظار می‌توان تصمیم گرفت که از کدام دسته‌بندی استفاده کرد. در اینجا به دسته بندی‌های مرسوم و مهم اشاره می‌کنیم:
دسته‌بندی بر اساس ولتاژ کاری
تک‌فاز (220 ولت) و سه‌فاز (380 ولت)
دسته‌بندی بر اساس کنترل دستی یا خودکار
ساده
فلوتردار یا دارای قطع کن برقی
دسته‌بندی بر اساس محل قرارگیری دهانه خروجی
کفکش خروجی بغل
در این گروه از کفکش‌ها دهانه خروجی در کنار آنها می‌باشد ضمن اینکه پمپ فضای بیشتری نیز اشغال می‌کند.
کفکش خروجی از رو
دهانه خروجی این نوع در بالای آن قرار دارد که دو ویژگی مثبت به همراه خود دارد؛ یکی اینکه فضای کمتری اشغال می‌کند و دیگری اینکه به فرایند خنک کاری کمک می‌کند.
دسته بندی بر اساس محیط کاری و سیال موردنظر
پمپ کف کش بادی (پنوماتیک)
در محیط‌هایی که خطر زیادی برای خارج کردن سیال از چاه‌ها و… وجود دارد از این مدل استفاده می‌شود.
پمپ کفکش برقی ضد انفجار (EX)
این پمپ‌ها برای انتقال سیالات شیمیایی، قابل اشتعال و انفجار و همچنین انواع مشتقات نفتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و بدنه آنها از جنس چدن است.
دسته‌بندی بر اساس محل قرارگیری خازن
پمپهای خازن داخل و پمپهای خازن بیرون (تک‌فاز)
دسته‌بندی بر اساس شیوه خنک کاری
آب خنک و روغن خنک
دسته‌بندی بر اساس نحوه قرارگیری پروانه در پوسته
پروانه بسته
اکثر پمپ‌ها در این دسته قرار می‌گیرند که برای سیالات خالص مناسب‌اند.
پروانه نیمه باز
این پمپ‌ها بیشتر برای سیالاتی که با ناخالصی همراه هستند مورد استفاده قرار میگیرد.
دسته‌بندی بر اساس نوع پروانه
پروانه گردابی، پروانه حلزونی و…
دسته‌بندی بر اساس تعداد پروانه‌ها
تک کاناله (یک پره دارد) و چند کاناله (چند پروانه دارد و برای سیالات با مقداری مواد جامد معلق بسیار مناسب است.)
پمپ پلیمری کفکش (پمپ کفکش پلاستیکی)
این پمپ نوع خاصی از پمپ کفکش است که با ساختار خاص و منحصربه‌فردی که دارد برای پمپ کردن سیالات با ماهیت شیمیایی خورنده (سیالاتی با ماهیت اسیدی، باز یا حلال) بسیار مناسب است. از این پمپ‌ها با نام‌های پمپ ضد اسید (زیرا با کمک پلیمرهای قوی، بستری مناسب برای حرکت سیالات خورنده را فراهم می‌کنند.) یا پمپ اسید نیز نام برده می‌شود. جنس مورد استفاده در ساخت این محصولات معمولاً PVDF، پلی‌پروپیلن، PVC یا تفلون است. مواد پلیمری نام‌برده‌شده مقاومت بسیار بالایی در برابر اثرات خورندگی مواد شیمیایی دارند.
ازجمله سیالاتی که این پمپ برای انتقال آنها مورداستفاده قرار میگیرد می‌توان به اسیدهای سولفوریک، نیتریک، هیدروکلریک، فسفریک، حلال‌های آلی، مواد شوینده و… اشاره نمود.
این گروه در صنایع مختلفی از جمله صنایع تولید مواد غذایی، سیستم‌های دریایی و زیردریایی، تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب و صنایع مواد شیمیایی کاربردهای گسترده‌ای دارند.
اجزاء پمپ کفکش
پمپ کف کش با توجه به مدل و نوعی که دارد می‌تواند اجزای آن متفاوت با دیگر مدل‌ها باشد اما برخی اجزا اصلی بوده و در همه آنها مشترک هستند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- بدنه
- پروانه
- الکتروموتور
- محور
- حلزون
- درزگیر مکانیکی
- کابل
- متعلقات (مانند کابل، یاتاقان، رینگ‌ها و واشرها و…)
نکات مهم در انتخاب پمپ کفکش
همواره اولین قدم در انتخاب هر محصولی مشخص نمودن نیاز خود و انتظاراتی است که از محصول داریم که انتخاب پمپ کف کش نیز از این قاعده مستثنا نیست. در اینجا به چند مورد از مهم‌ترین فاکتورهایی که در انتخاب خود باید در نظر بگیریم اشاره می‌کنیم:
ارتفاع
تعیین درست و دقیق ارتفاعی که نیاز داریم تا پمپ کفکش سیال ما را پمپاژ کند از عوامل مهم و کلیدی است. توجه شود که منظور از ارتفاع فقط فاصله عمودی نیست و مسافت افقی هم باید در محاسبات خود در نظر بگیریم.
قطر خروجی
این مورد با توجه به میزان دبی موردنظر ما برای انتقال سیال تعیین می‌شود. منظور از دبی میزان حجم جا بجا شده سیال در واحد زمان است.
جنس پروانه
نوع سیالی که با آن سروکار داریم جنس پروانه را تعیین می‌کند. برحسب ویژگی‌ها و خواص سیال باید جنس پروانه را به‌درستی انتخاب کنیم.
فلوتر
با توجه به شرایط و ملاحظات کاری اگر امکان پیش آمدن شرایط خشک کاری وجود دارد و یا ناظری و مسئولی برای پمپ نباشد، پمپ باید فلوتر داشته باشد در غیر این صورت می‌توان از پرداخت هزینه اضافی صرف‌نظر کرد.
جنس بدنه پمپ
در محیط‌هایی که با سیال خورنده سروکار داریم باید جنس بدنه به‌گونه‌ای باشد که به پمپ آسیبی نرسد. معمولاً پمپ کفکش پلاستیکی مناسب‌ترین گزینه در این موارد است.
نصب و نگهداری پمپ کفکش
پمپ های کف کش باید در داخل سیال روشن شده و شروع بکار کنند، در غیر این صورت می‌سوزند. بسته به محیط و شرایط کاری آن صافی پمپ باید در مدت‌زمان‌های مناسب و منظم بررسی و در صورت نیاز تعویض گردد. برای جا بجایی و بلند کردن پمپ از کابل برق متصل به آن نباید استفاده شود. روان کاری و گریس زدن به بلبرینگ های پمپ باید به طور منظم صورت گیرد.
مخزن روغن باید در طی دوره های متوالی (بسته به میزان استفاده از دستگاه) چک و پر شود. همچنین هر 4000 ساعت کاری روغن باید تعویض گردد. باید در نظر داشت که پمپ کفکش قادر به پمپاژ سیال با میزان محدودی از املاح می‌باشد که در کاتالوگ آن آمده است. در صورت نیاز به هواگیری از متخصصان مربوطه کمک گرفته شود. در هنگام نصب و استفاده از پمپ به حداکثر و حداقل عمق غوطه وری پمپ توجه شود. اگر پمپ در عمقی کمتر از عمق حداقل کار کند برق زیادی مصرف می‌کند و در نهایت از کار می افتد.
همچنین پمپ باید 20 الی 30 سانتی‌متر از کف محل نصب فاصله داشته باشد تا ذرات ته‌نشین شده وارد پمپ نشوند.
میزان دفعات مجاز روشن و خاموش‌کردن پمپ کفکش در ساعت
خاموش و روشن‌کردن مکرر و بیش از حد پمپ کفکش سبب ازکارافتادن و کم شدن عمر مفید پمپ می‌شود. باید در نظر داشت که به‌منظور جلوگیری از فرسایش پمپ تدابیری اندیشید تا تعداد دفعات خاموش و روشن شدن آن به حداقل برسد ولی در کل برای پمپ هایی که توان آنها تا 130 کیلووات می‌باشد حدوداً 10 بار خاموش و روشن شدن در ساعت اخلالی در عملکرد آنها ایجاد نمی‌کند. در این مقاله سعی کردیم مواردی که بیشترین اهمیت را در رابطه با پمپ کف کش دارند و سوال بیشتر مصرف‌کنندگان است را بیان کنیم. امیدواریم توانسته باشیم آنچه نیاز شما بود در اختیارتان قرار داده باشیم.
